Transport dotyczy także tych towarów, które określane są jako niebezpieczne. W tym przypadku zastosowanie posiada transport określany skrótem ADR. Firmy realizujące takie usługi transportowe muszą wówczas spełniać odpowiednie wymogi związane z przepisami prawa.

Materiały zapalne, trujące, żrące czy zakaźne – wszystkie te ładunki niebezpieczne wymagają szczególnego traktowania. Aby ujednolicić kwestie związane z transportem takich właśnie towarów, stworzono specjalne przepisy, które reguluje tak zwana konwencja ADR.

Aktualnie transport ADR realizowany jest przez wiele firm działających na terenie całego globu, w tym także w Polsce. Czym dokładnie jest transport ADR? Jakie przepisy dokładnie reguluje ten właśnie transport? Kto zajmuje się jego realizacją?

Czym jest transport ADR?

Transportem ADR nazywa się transport ładunków niebezpiecznych, czyli takich, które mogą potencjalnie spowodować niebezpieczeństwo, na przykład ryzyko wybuchu lub skażenia środowiska naturalnego.

Niewłaściwy transport tego typu ładunków mógłby stanowić bardzo duże zagrożenie dla człowieka oraz natury, dlatego też jest on właściwie regulowany.

Transport ADR odbywa się specjalnie przygotowanymi do tego celu samochodami, które muszą być również odpowiednio oznakowane. W organizacji przewozu uczestniczą specjaliści ADR, który posiadają odpowiednią wiedzę w tym właśnie zakresie.

Konwencja ADR

ADR to skrót pochodzący od francuskiego L’ Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route, co tłumaczy się jako międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych.

Konwencja ta została podpisana w Genewie 30 września 1957 roku przez 9 państw, do których na przestrzeni kolejnych lat dołączały następnie. Aktualnie obowiązuje ona w 50 krajach.

Jest to dokument, który został stworzony w celu regulacji transportu ładunków niebezpiecznych. Aktualnie jest on podstawą wielu indywidualnych ustaw obowiązujących w krajach europejskich oraz pozaeuropejskich.

Umowa ADR jest systematycznie nowelizowana – zmiany prowadzone są co 2 lata w każdym roku nieparzystym.

Przepisy regulujące transport ADR:

• Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 roku o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U. 2011 nr 227 poz. 1367)
• Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) – oświadczenie rządowe z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie wejścia w życie zmian do załączników A i B Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 882)
• inne akty wykonawcze do tych ustaw

Co zawiera umowa ADR?

Konwencja – umowa ADR składa się z umowy właściwej oraz z załączników A i B, które także wchodzą w skład umowy.

Zawartość umowy ADR:

• umowa właściwa – wskazuje na obowiązki prawne państw, które podpisały umowę
• załącznik A – zawierają podział ładunków niebezpiecznych na klasy
• załącznik B – zawiera wymagania w stosunku do pojazdów przeznaczonych do transportowania ładunków niebezpiecznych

Jakie ładunki podlegają konwencji ADR?

Dokładny wykaz ładunków niebezpiecznych, które podlegają konwencji ADR, znajduje się w jej załączniku A.

Klasyfikacja ładunków niebezpiecznych według konwencji ADR:

• 1 – materiały i przedmioty wybuchowe
• 1.1 – materiały i przedmioty wywołujące zagrożenie wybuchem masowym
• 1.2 – materiały i przedmioty wywołujące zagrożenie rozrzutem
• 1.3 – materiały i przedmioty wywołujące zagrożenie pożarem, niskie zagrożenie wybuchem lub rozrzutem albo oba te zagrożenia
• 1.4 – materiały i przedmioty wywołujące małe zagrożenie wybuchem, gdy dojdzie do ich zapalenia, dotyczy pojedynczych przesyłek
• 1.5 – materiały mało wrażliwe na zagrożenie wybuchem, o małym prawdopodobieństwie wybuchu masowego
• 1.6 – przedmioty niemalże niewrażliwe na wybuchy masowe, rzadko stwarzają zagrożenie
• 2 – gazy
• 2.1 – gazy palne
• 2.2 – gazy nietrujące i niepalne
• 2.3 – gazy trujące
• 3 – materiały ciekłe zapalne
• 4.1 – materiały stałe zapalne
• 4.2 – materiały samozapalne
• 4.3 – materiały wytwarzające gazy zapalne w zetknięciu z wodą
• 5.1 – materiały utleniające
• 5.2 – nadtlenki organiczne
• 6.1 – materiały trujące
• 6.2 – materiały zakaźne
• 7 – materiały promieniotwórcze
• 8 – materiały żrące
• 9 – różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Właściwa klasyfikacja konkretnych materiałów według przepisów konwencji ADR pozwala następnie na dobranie odpowiednich środków ich transportu zgodnie z informacjami zawartymi w załączniku B.

Kto może realizować przewóz ładunków niebezpiecznych?

Ładunki niebezpieczne mogą być przewożone jedynie przez te firmy, które spełniają wymogi konwencji ADR.

Umowa ADR nakłada odpowiednie obowiązki na wszystkich uczestników związanych z obsługą towarów niebezpiecznych, w tym między innymi na nadawcę, załadowcę, pakującego, napełniającego, rozładowcę, kierowcę prowadzącego samochód przewożący towary niebezpieczne.

Dzięki przestrzeganiu przepisów dotyczących ADR ładunki niebezpieczne mogą bez ryzyka dotrzeć do celu.